نویسندگان
1 استاد گروه جغرافیا، واحدرشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
2 مدرس جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، بهشهر، ایران
3 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران
4 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
با توجه به این که نیمی از جمعیت جهان زنان هستند برای دستیابی به توسعه ضروری است که زنان مانند مردان در فرایند توسعه و مدیریتروستایی مشارکت داشته باشند. این واقعیت بر هیچ کس پوشیده نیست که بدون درنظرگرفتن زنان، دستیابی به توسعه واقعی میسر نخواهد شد و باید به جایگاه و نقش زنان در مدیریت روستایی توجه شود. همانطور که میدانیم مدیریتروستاییبهعنوانیکیازمؤلفههایاساسیبراینیلبهتوسعهیروستایی است که متأثر ازراهبردهایکلانملی و نیز رهیافتهایموجوددرزمینهمدیریت محلیمیباشد. چرا که در این بین زنان روستایی بسیاری از نقشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خارج خانه را به خوبی این نقشها در داخل خانه ایفا میکنند، اما از برنامههای توسعهی روستایی دور ماندهاند و این مسأله سبب گردیده تا برنامهریزان از پتانسیل مدیریتی زنان در توسعه روستایی غافل شوند. هدف این پژوهش واکاوی جایگاه زنان در مدیریت روستایی است. محدودهی مورد مطالعه 10 روستا از روستاهای دهستان میانکاله شهرستان بهشهر میباشد، روشتحقیق بصورت پیمایشی و توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت اسنادی و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سؤال تحقیق از طریق نرمافزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفته شده است، نتایج تحقیق در روستاهای مورد مطالعه نشان میدهد باتوجه بهمقایسهحدمتوسطگویههای موردارزیابیدرهریک از شاخصهای جامعه نمونه میتواناستنباطنمود که کلیه مؤلفههای پایینتر از حد متوسط بوده و این تغییرات به لحاظ آماری معنادار نبوده و به نظر میرسد زنان در مدیریت روستایی در سطح جامعه نمونه جایگاه مشخصی ندارند.
کلیدواژه‌ها
1. امینی، امیر مظفر و احمدی شاپورآبادی، محمدعلی، 1388، خوداتکایی زنان روستایی و تبیین عوامل اقتصادی مؤثر بر آن، مطالعه موردی در دو منطقه جلگهای و کویری مرکز استان اصفهان، پژوهش زنان، دورهی 7، شماره 4، صص 29-7.
2. امینی، امیر مظفر و رمضانی، مسعود،1380، اشتغال زنان روستایی درآمد و اثر آن در خوداتکایی آنها، مجموعه مقالات همایش اعتبارخرد و زنان روستایی، برگرفته از سایت پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، پرتال جامع علوم انسانی.
3. بدری، سیدعلی، قدیری معصوم، مجتبی، فرهادی، صامت و اسکندری، حافظ،1390، مطالعهی تطبیقی مدیریت روستایی ایران و چین با رویکرد حکمروایی، فصلنامه روستا و توسعه، سال 14، شماره 3، صص 91-69.
4. پاسبان، فاطمه، 1385، عواملاقتصادیواجتماعیمؤثربراشتغالزنانروستاییایران، اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال چهاردهم، شماره ۵۳، صص 180-153.
5. راودراد، اعظم، 1379، تحلیلی برنقش زن در توسعه با تأکید بر اشتغال، فصلنامة علوم اجتماعی، شمارة 15، صص 28-3.
6. رضوانی، محمدرضا، 1387، مقدمهای بر برنامهریزی توسعه روستایی در ایران، انتشارات قومس، تهران.
7. رکنالدین افتخاری، عبدالرضا، سجاسی قیداری، حمدالله و عینالی، جمشید، 1386، نگرشی نو به مدیریت روستایی با تأکید بر نهادهای تأثیرگذار، فصلنامه روستا و توسعه، سال10، شماره 2، صص 30-1.
8. سروش، مهر هما، رفیعی، حامد، کلانتری، خلیل و شعبانعلی فمی، حسین، 1388، بررسیپایگاهاقتصادیاجتماعیزنانروستایی وعواملمؤثربربهبودآن مطالعهموردی:شهرستانهمدان، فصلنامه پژوهشهای روستایی، سال اول، شماره 1، صص 166-143.
9. طالب، مهدی و عنبری، موسی، 1387، جامعه شناسی روستایی ابعاد تغییر و توسعه در جامعهی روستایی ایران، چاپ دوم انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
10. قدیرى معصوم، مجتبی و ریاحی، وحید، 1383، بررسىمحورهاوچالشهایمدیریتروستایىدرایران، فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، سال 36، شماره 50، 198-177.
11. منصورآبادی، افسانه و کرمی، عزتاله، 1385، پیامدهای توسعه بر وضعیت اقتصادی اجتماعی و فرهنگی زنان روستایی مطالعه موردی استان فارس، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیست و چهارم، شماره دوم تابستان، صص 128-107.
12. مهدوی، مسعود و نجفی کانی، علی اکبر، 1384، دهیاریها،تجربهایدیگردرمدیریتروستاهایایران نمونهموردی: دهیاریهایاستانآذربایجانغربی، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 53، صص 39-21.
13. نعمتی، مرتضی، بدری، سیدعلی،1386، ارزیابینقشکارکردینظامنوینمدیریتروستایی مقایسهتطبیقیدهیاریهایفعالدرروستاهایکوچکوبزرگمطالعهموردی: استانگلستان، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 59، صص 176-161.
14. Bhatia Anju., 2000, Women Development and NGOs. Rawat Publication, New Delhi.
15. Iimu., 2012, AnagementDevelopment Programme for Women Entrepreneurs.
16. Prabha Singh., 2009, Rural Women and Development of Entrepreneurship with special reference to Punjab.
17. World Bank,2012,Gender and Development. Women and rural development.
19. www. iimu.ac.in
